Demodekoza, znana również jako nużyca, to przewlekła choroba skóry u psów wywoływana przez mikroskopijne pasożyty z rodzaju Demodex. Chociaż roztocza te naturalnie występują na skórze zdrowych psów, problemy pojawiają się, gdy układ odpornościowy psa nie jest w stanie utrzymać ich populacji pod kontrolą. Choroba ta może mieć różne postacie, od łagodnych zmian skórnych po ciężkie, uogólnione infekcje. Zrozumienie przyczyn, objawów oraz metod leczenia demodekozy jest kluczowe dla utrzymania zdrowia i komfortu życia psa.
Czym jest demodekoza?
Demodekoza to choroba skóry spowodowana nadmiernym namnażaniem się roztoczy Demodex canis, które bytują w mieszkach włosowych i gruczołach łojowych psów. W normalnych warunkach ich obecność jest nieszkodliwa, ale osłabienie układu odpornościowego może prowadzić do niekontrolowanego rozwoju pasożytów, co skutkuje stanem zapalnym skóry i innymi objawami dermatologicznymi.
Rodzaje demodekozy
Demodekoza dzieli się na dwie główne postacie:
- Demodekoza miejscowa: Ograniczona do kilku małych obszarów skóry. Zwykle występuje u młodych psów i często ustępuje samoistnie bez konieczności leczenia.
- Demodekoza uogólniona: Obejmuje duże obszary ciała lub całe ciało psa. Może prowadzić do wtórnych infekcji bakteryjnych i wymaga intensywnego leczenia. Występuje zarówno u młodych, jak i dorosłych psów, często będąc związana z innymi schorzeniami osłabiającymi odporność.
Przyczyny demodekozy
Główne czynniki sprzyjające rozwojowi demodekozy to:
- Osłabienie układu odpornościowego: Choroby przewlekłe, stres, niedożywienie.
- Predyspozycje genetyczne: Niektóre rasy, takie jak buldogi francuskie, boksery, shar-peie, jamniki i dobermany, są bardziej podatne na demodekozę.
- Czynniki środowiskowe: Złe warunki higieniczne, stres, infekcje wirusowe lub bakteryjne.
- Zmiany hormonalne: Problemy z tarczycą, cukrzyca, zaburzenia hormonalne mogą predysponować do rozwoju choroby.
Objawy demodekozy u psów
Objawy demodekozy różnią się w zależności od postaci choroby:
- Łysienie: Okrągłe, łysiejące plamy na pysku, łapach, klatce piersiowej i kończynach.
- Zaczerwienienie skóry: Skóra może być podrażniona i zaczerwieniona.
- Łuszczenie się skóry: Widoczne suche, łuszczące się płaty skóry.
- Grudki i krosty: Zmiany skórne mogą przypominać trądzik.
- Świąd: Choć zazwyczaj łagodny, w przypadkach wtórnych infekcji może być intensywny.
- Wtórne infekcje bakteryjne: Powodują one nieprzyjemny zapach skóry i zaostrzenie objawów.
Diagnostyka demodekozy
Diagnoza demodekozy opiera się na kilku podstawowych krokach:
- Wywiad medyczny: Zbieranie informacji o historii choroby, objawach i ewentualnych czynnikach ryzyka.
- Badanie kliniczne: Ocena zmian skórnych przez weterynarza.
- Zeskrobiny skórne: Pobranie próbki skóry do badania mikroskopowego w celu wykrycia roztoczy Demodex.
- Biopsja skóry: W trudnych przypadkach, zwłaszcza gdy zmiany są głębokie.
- Badania dodatkowe: Testy krwi w celu wykluczenia innych chorób osłabiających odporność.
Leczenie demodekozy
Leczenie demodekozy zależy od postaci choroby:
- Demodekoza miejscowa: Często ustępuje samoistnie. Zaleca się obserwację i ewentualne stosowanie miejscowych preparatów przeciwpasożytniczych.
- Demodekoza uogólniona: Wymaga intensywnego leczenia, które obejmuje:
- Leki przeciwpasożytnicze: Doustne lub miejscowe, takie jak iwermektyna, moksydektyna, milbemycyna.
- Szampony lecznicze: Zawierające środki antyseptyczne i przeciwpasożytnicze.
- Antybiotyki: W przypadku wtórnych infekcji bakteryjnych.
- Leki wspomagające układ odpornościowy: Suplementy diety, witaminy.
Opieka nad psem z demodekozą
- Regularne kąpiele i pielęgnacja skóry.
- Unikanie stresu i utrzymanie stabilnych warunków życia.
- Monitorowanie postępów leczenia poprzez regularne wizyty u weterynarza.
- Utrzymywanie czystości legowiska, misek i zabawek.
Demodekoza, choć często trudna do wyleczenia, jest chorobą, którą można skutecznie kontrolować dzięki odpowiedniemu leczeniu i wsparciu weterynaryjnemu. Wczesna diagnoza, kompleksowe leczenie oraz dbałość o zdrowie psa znacząco zwiększają szanse na pełne wyleczenie lub długotrwałą remisję. Regularna opieka weterynaryjna, zdrowa dieta oraz unikanie stresu to kluczowe elementy profilaktyki i wspierania zdrowia skóry psa.
