Atopowe zapalenie skóry (AZS) u psów to przewlekła, zapalna choroba skóry o podłożu alergicznym, która wpływa na komfort życia zwierzęcia i wymaga długoterminowego zarządzania. Jest to jedno z najczęściej diagnozowanych schorzeń dermatologicznych u psów, które może prowadzić do poważnych powikłań, jeśli nie zostanie odpowiednio wcześnie zidentyfikowane i leczone.
Czym jest atopowe zapalenie skóry?
Atopowe zapalenie skóry to przewlekła choroba, której podłożem jest nadmierna reakcja układu immunologicznego na powszechne alergeny środowiskowe, takie jak pyłki roślin, kurz domowy, roztocza czy pleśnie. Choroba charakteryzuje się intensywnym świądem, stanem zapalnym skóry oraz częstymi infekcjami wtórnymi.
AZS najczęściej rozwija się u młodych psów, zwykle przed 3. rokiem życia, ale może również wystąpić u starszych osobników. Choroba ta ma tendencję do postępu, a objawy mogą się nasilać w określonych porach roku, zwłaszcza gdy poziom alergenów w środowisku jest wyższy.
Przyczyny atopowego zapalenia skóry
Główne przyczyny AZS obejmują:
- Alergeny środowiskowe: Pyłki drzew, traw, chwastów, roztocza kurzu domowego, pleśnie.
- Predyspozycje genetyczne: Niektóre rasy psów, takie jak buldogi francuskie, retrievery, teriery, shih tzu, wykazują większą podatność na rozwój AZS.
- Zaburzenia bariery skórnej: Osłabiona bariera ochronna skóry ułatwia przenikanie alergenów i rozwój stanu zapalnego.
- Czynniki środowiskowe: Wilgotność, temperatura, zanieczyszczenia powietrza mogą nasilać objawy.
Objawy atopowego zapalenia skóry
Objawy AZS są zróżnicowane i mogą się różnić w zależności od psa, jednak najczęstsze z nich to:
- Intensywny świąd: Drapanie, lizanie, gryzienie się, pocieranie pyskiem o podłogę lub meble.
- Zmiany skórne: Zaczerwienienie, obrzęk, suchość skóry, łuszczenie się naskórka.
- Przebarwienia skóry: Ciemniejsze plamy w miejscach przewlekłego stanu zapalnego.
- Wtórne infekcje: Infekcje bakteryjne i grzybicze skóry, które dodatkowo nasilają objawy.
- Problemy z uszami: Przewlekłe zapalenia uszu, szczególnie u psów z opadającymi uszami.
- Wypadanie sierści: Przerzedzenie włosów w miejscach intensywnego drapania.
Diagnostyka AZS u psów
Rozpoznanie atopowego zapalenia skóry opiera się na wykluczeniu innych przyczyn świądu i zmian skórnych. Weterynarz może przeprowadzić:
- Szczegółowy wywiad: Obejmuje pytania dotyczące historii zdrowia psa, środowiska, diety.
- Badanie kliniczne: Ocena zmian skórnych, kontrola uszu i błon śluzowych.
- Testy alergiczne: Testy skórne śródskórne lub testy serologiczne w celu identyfikacji alergenów.
- Próby eliminacyjne: Dieta eliminacyjna w celu wykluczenia alergii pokarmowych.
- Cytologia skórna: Ocena mikroskopowa próbki skóry pod kątem infekcji bakteryjnych lub grzybiczych.
Leczenie atopowego zapalenia skóry
Leczenie AZS jest zazwyczaj długoterminowe i wielokierunkowe. Celem jest zmniejszenie objawów i poprawa jakości życia psa.
- Unikanie alergenów: O ile to możliwe, ograniczenie ekspozycji na wykryte alergeny.
- Leki przeciwzapalne: Kortykosteroidy, cyklosporyna, oklacytynib, które pomagają kontrolować stan zapalny.
- Immunoterapia swoista (ASIT): Odczulanie, czyli podawanie małych dawek alergenów w celu zmniejszenia reakcji immunologicznej.
- Leczenie miejscowe: Stosowanie szamponów leczniczych, balsamów nawilżających, maści przeciwzapalnych.
- Antybiotyki i leki przeciwgrzybicze: W przypadku wtórnych infekcji skóry.
- Suplementacja: Kwasy tłuszczowe omega-3 i omega-6 wspierające zdrowie skóry.
- Leki przeciwhistaminowe: Mogą pomóc w zmniejszeniu świądu u niektórych psów.
Pielęgnacja psa z atopowym zapaleniem skóry
- Regularne kąpiele w delikatnych szamponach dla psów z AZS.
- Utrzymywanie czystości w domu, unikanie dywanów, częste pranie legowisk.
- Zapewnienie odpowiedniego nawilżenia powietrza, zwłaszcza zimą.
- Regularne wizyty kontrolne u weterynarza.
Atopowe zapalenie skóry u psów to schorzenie przewlekłe, które wymaga systematycznego monitorowania i dostosowywania leczenia w zależności od reakcji psa na terapię. Współpraca z weterynarzem oraz odpowiednia pielęgnacja mogą znacząco poprawić komfort życia czworonożnego przyjaciela, pomagając mu prowadzić aktywne i szczęśliwe życie pomimo choroby.
